Örneklendir dostum dediniz;
Tavus kuşu tüm yaz mevsimini dişilere kur yaparak geçirmişti, kış olduğunda yaz mevsimi boyunca eşini bafileyen kurt tarafından yendi.
Buyurun size güzel bir örnek tümce oldu; şimdi bir şehir insanı “vay be demek ki karıya kıza bakacağımıza işimizi yapsak tavus gibi olmayız” diye düşünürken, bir köy insanının “e ne yapsın zavallı tavus çiftleşip soyunu devam ettirmeye çalışmış” diye düşünmesine ne dersin dostum. Ha ne oldu okudun da ilk aklına geleni düşündüğünden “olm ben farklı düşündüm ki orada bence tavus bunu simgelerken, kurt götümü temsil ediyor” diye bırbır konuşacaktın değil mi? Kapak olsun dostum, öyle tek anlam çıkmıyor hiçbir şeyden, neymiş her şey insana bakarmış, aynı düşünmez insan, aynı düşündürülemez de. Çok farklı olduğundan mı? Elbette hayır, az farklı olduğundan, ancak düşünerek farklı olabildiğinden.
Şimdilik bu kadar öptüm bay.
Demeklen olmuyor işte, öpüp kaçabilirsin ama ortaya attığın şey de aslında devamına ve sonuna bağlı olduğundan ve insanlar düşüncede farklı olduğundan bu bütünlüğü bozdukları anda olayın ne başı kalıyor ne sonu, neyse sikerim bak şimdi
Bi kere her şey farklı diil. Misal senin kurt, tavus ve kevaşe tavus örneği, olm resmen kurt cool bebe (piç), tavus zavallı nerd oğlan, kevaşe de hep kevaşe (kevaşenin hep kevaşe oluşuna öyle bir bakardım ki feministler ağlardı ama girmicem bu konuya) yani bi prototipsel hal ve gidişat söz konusu. Demek ki dünyada böyle bi grup var, her yerde de aynı işte bafi bafi oh yeah.
Öptüm byeaz.
Farklı düşünme\algılama olgusuna girdiğimizi haklı çıkartan üst iki paragraf incelendiğinde, tavus kuşunun dişilere kur yaparak geçirdiği yaz, tavus kuşunun nerd olarak algılanmasına, kurdun eşini bafilemesinin piçlik olarak algılanması ve kurdun eşinin tavus kuşunun kevaşe eşi olarak algılanması algı ve düşünce kapılarının farklı saatlerde değiştiği gerçeğini yüzümüze vurduğu gibi, aynı zamanda yazarın düşüncesinin okuyucuya göre şekillendiği gerçeğini de ortaya çıkarmıştır.
Bir sonraki noktaya geldiğimizde dilin kullanımı, dil bilgisi ve yeterliliği\yetersizliği konularında görüşlerimizi bildirme gereği oluşturuyor. Yine bir örnek tümceyle girdiğimizde;
Ey cesur aslan,
Oldun sen ormanların kralı
Kimse diyemedi sana
Kral olmanın
Adil olmayı getirmediğini
Ve yittin aslanım
Adaletinle
Efendim yukarıdaki örnekte de gördüğünüz gibi, iki anlam çıkartılabilecek anlamsız bir kurgu mevcut, aslanın adil olup olmadığını bilmediğimiz gibi, adaletinden mi yoksa adaletsizliğinden mi yittiğine dair yeterli bilgiye sahip değiliz, yine de bir anlam çıkarma zorunluluğu duyduğumuzda ya da ilk algımızla hareket ettiğimizde yetersiz dil, yavan anlatımla birlikte dilin özelliğinden gelen ilk düşünce yani kültürle birleştiği noktada aslanım sözcüğünün ancak iyi olana addedilmesinden kaynaklı aslanın adil olduğu sanrısına kapılıyoruz. Virgüller, noktalar, noktalama işaretleri olmadığını görüyoruz, bu da anlatımı bozuyor görüntüsünde. Peki ya iki anlam çıkarmak istediğimizde, işte dilin sıkıntısı bu noktada ortaya çıkıyor.
Ne yazık ki dikkat bozukluğundan kaynaklı dinlenme ihtiyacı hissettim yalarım.
Dilin sıkıntısı dersen onu çözebilecek bişi olmadığını en iyi ben bilirim ben bilirim beybi. O sebepten dili mükemmel bir çember yerine aradaki boşluklarıyla bir çeşit tırt grafiker cisimciği gibi görmeye başlamak en iyisi. Bu da kültürden kültüreyi bırak, demin olduğu üzre insandan insana değişen bu olguyu çözmek değil de işlevine uygun hale getirmeye işaret eder; “iş yapmaya”. “Balık tut” cümlesinden daha iyi bir anlatım sadece “tut” olabilir, ondan da iyi anlatım “yap” olabilir, bilemiyorum, dil çok mükemmelden uzak delirtiyor beni.
Adalete gelince. Çok çeşitli bilim adamları, filozoflar, edebiyatçılar (?), hukukçular ve nedense davet etmediğimiz halde gelen eşleriyle yaptığımız çalışmalar neticesinde normalde tüketileceğinden 2 kat fazla kurabiye, 3 kat fazla kahve, 4 paket fazla sigara tükettiğimizi gördük. Bunun verdiği dehşetle nüfus kontrolü diye bağırmışız. Akabinde dedik ki; adalet dilden de beter be yavrım. Aslan adil olsa ne, kral adil olsa ne, hukuk adil olsa ne, adalet de öyle bir mükemmel çember olmalıydı ki ancak tanrı bilebilmeliydi. Olmadı, olamadı, dilden beter oldu, en son gördüm pavyonda çalışıyordu, adaletin bu mu dünya diyordu bir şarkı, sonra sokak çocuğuna çantasını kaptırdı, sokak çocuğu çantasını babasına teslim etti, babası mafyöz bir adama, mafyöz adam güzel bir binaya girdi, bir şeyler konuştu güzel giyimli bir adamla, olayın sonuna geldik gördük ki yalnız çanta adaletten bahsedebiliyordu, o da dili olmadığı için.
Sen sen ol çok hukukçuyla çalışma.
Dil ve algı bütünlüğüne dönmek zorunda kalmanın verdiği acıyla muhteşem ikinci paragrafı defalarca okuma ihtiyacı duyuldu. Algı noktasına döndüğümüzde şiirimsinin anlatmak istediği bir şey olmadığı halde, sözcüklerin sembolik etkileşimiyle kişide düşünme ihtiyacı ve buna bağlı olarak yorumlama ihtiyacı doğurduğu rahatlıkla ikinci paragrafta gözlemlenebilir. Anlatmak istediğimiz şeyi ilk paragraf kendi diliyle bir kez daha anlatmakta, bizden çok farklı olmamakla birlikte sözcüklerin ard arda sıralanışından çıkarabileceğimiz dilin mükemmel bir çember olmadığı anlatımı, iletişimin minimumda olduğu ve ikinci paragrafta karşımıza çıkan sesi olmayan çantanın adalet döngüsündeki yerlerine bakarak toplumsal algıya sahip olmadığımız, toplumsal sembollerle iletişime geçtiğimizi görebiliriz. Yabancı görüleni dışlamak ve sözcüklerden algının ham halini ortaya koymak genel özelliğimiz. Bu da demek oluyor ki, algının gelişimini asıl geliştiren okumak değildir, görmektir. Devletlerin milli dillerine neden önem verdiğini anlamak için de bu durumu algılamamız gerekir. İletişimi ve deneyim paylaşımını yükseltmek için dilin aktif kullanımına ihtiyaç duyduğunu düşünen bir düzenden bahsettiğimizi öncelikle belirtmek gerekir.
Önceki nesillerin paylaşımının kısıtlı olması, yeni neslin küçük bir alandan çıkmakta olduğunu göz önüne aldığımızda dili geliştirme isteği de dili olduğu yerde bırakma isteği de iki ayrı düşüncenin iki ayrı hedeflerini ortaya koymakta.
Güç ve dil ilişkisine girdiğimizde dikkat dağılmasıyla karşılaşmak oldukça normaldir.
Neden dil dil diye kıçımı yırttığıma dair; algımı –benim- algımı sembolizmle ya da başka bir akımla –tam tersi olması gerekirken kısıtladıklarına inanıyorum, daha önce algım sık sık kısıtlandı –yanlış anlaşılmasın belli yollara sokulmaya ve oralardan genişletilmeye çalışıldı- ama “benim” algım hep zıtlaşmaktan zevk alan ve “konumuz”la ilgilenmemenin yanı sıra konum”uz”un nasıl işlenmesi gerektiğiyle de ilgilenmeyen bir çeşit “alt algı” olarak görüldü. Evet güç ve dil ilişkisi, kesinlikle, henüz yeterince güçlü bir çoğunluk yoktu algımı destekleyecek, sembolizmi kitapta yazdığı gibi öğrenmeli, büyük büyük adam olmalı, yüksek yüksek lisanslara başvurmalı da öyle yeni yeni algılarla gelmeliydim. (üstüne zaten paket lastiği gibi oynak olan karşıt algılar dünyalarından gelen buz gibi akademiklerle eleştirilebileyim diye)
Yeminle ana akım taraftarı eleştiri özgüveni yaşansın diye alternatifler geliştiriliyor, bir nesil bu hayallerle büyüyor, aslan yine kral, kral yine “na adil”. Hehe bozdum mükemmel sözcük düzenini bir dilin, gelin asın beni.
